زالو جانور مفیدی است که از آن به عنوان درمان گر بسیاری از بیماری ها استفاده می کنند. آب دهان زالو ( بزاق ) حاوی بیش از یکصد نوع ماده حیاتی مفید است که موجب درمان بیماریهای مختلفی می شود. کشور ما دارای ذخایر بسیار زیادی از این جانور است و با داشتن تجربیات بسیار گرانقدر و طولانی در زمینه پرورش و آموزش پرورش زالو ، متأسفانه با روش زالو درمانی بیگانه است. با کشف این خواص درمانی در ایران امروزه مراکز بسیاری هستند که به پرورش و آموزش پرورش زالو روی آورده اند.
در بین گونه‌های زالوی پزشکی بهترین نوع زالو نوع شرقی است که زالوهای موجود در ایران از این نوع است. عمده خواص درمان زالو در بزاق درمان است ، به طوری که شاید بیشتر از وزن بدنش قادر به تولید بزاق باشد و وقتی به جایی از بدن می‌چسبد آن قدر آب بزاق تولید می‌کند که از زیر بدن حیوان بزاق می‌چکد. عصاره‌ی آب دهان زالو شامل دو دسته از مواد هستند که گروهی به عنوان نروترانسمیتر بر روی پایانه‌های عصبی عمل می‌کنند و موجب تحریک عمومی روی نقاط طب سوزنی می‌شوند و دسته دیگر که بر روی گردش خون عمومی و مویرگ‌ها عمل کرده و به عنوان ضد انعقاد ، ضد تورم و ضد درد ایفای نقش می‌کنند.
1 )
هیرودین : در بزاق زالوی پزشکی ترکیبی وجود دارد به نام هیرودین که از
انعقاد خون جلوگیری می‌کند. ترکیبات بزاق زالو به عنوان ماده فیبرینولیتیک
عمل کرده ، از عمل فیبرین جلوگیری می‌کند ؛ ضد پلاکت است و از بهم چسبیدن
پلاکت‌ها جلوگیری می‌نماید. امید است در آینده بتوان با شناسایی مولکولی
ترکیبات بزاق زالو از آن به عنوان درمان بیماریهای ترومبوتیک استفاده کرد.
در سال 1884 پروفسور فیزیولوژی دانشگاه ولز به نام جابن هی‌کرافت به خاصیت
ضد انعقادی ترشحات گوارشی زالو پی برد و در سال 1950 فریتس مارکواست از
آلمان توانست پروتئین هیدرودین را از زالوی پزشکی جدا کند.
2 ) بدلین :
این یک آنزیم مهار کننده پروتئازها مانند تریپسین کیموتریپسین یا پلاسمین
است که فاکتورهای تورم و پخش شدن در بافت می‌باشند.
3 ) آپیراز : آپیراز یک آنزیم قوی ضد تجمع پلاکت‌ها با اثرات روان سازی جریان خون است.
4 ) اگلین : اگلین ، ضمن این که یک آنزیم ضد تورم است ، ضد اکسیداسیون و ضد رادیکال نیز می‌باشد.
5 ) دستابیلاز : این آنزیم که یک فاکتور ضد تجمع پلاکتی بسیار قدرتمند است ، با اثرات فیبرینولیزی و هیدورلیزکنندگی منجر به حل شدن لخته‌های خونی تشکیل شده می‌شود ، این آنزیم به وسیله‌ی نیکونوف کشف گردید که یک شیوه‌ی درمانی بسیار هیجان‌انگیز را معرفی کرد.
6 ) هیالورونیداز : این ماده هم به عنوان فاکتور پخش کننده و هم به عنوان یک عنوان یک آنتی بیوتیک عمل می‌کند. این آنزیم با حل کردن مواد بافتی ، زمینه پخش بزاق زالو را در بافت‌ها فراهم می‌کند و با این کار زالو توانایی می‌یابد بافت‌های دور دست را نیز تحت تأثیر قرار دهد و اثرات درمانی در همه جای بدن به خصوص در نزدیکی محل اتصال زالو به بدن بر جای بگذارد.
7 ) لیپازها و استرازها : از لیپولیتیک فاکتورها هستند و چربی‌ها را تجزیه می‌کنند و استفاده‌های درمانی از آن شروع شده است.
8 ) آنتی الاستاز : این ماده که از طریق کنترل عمل الاستاز فعالیت می‌کند ، آنزیمی است که الاستین جلدی را به خصوص در پوست ، تنزل می‌دهد.
9 ) منوکسید نیتروژن سنتتاز : این فاکتور موجود در بزاق زالو شبیه به نوع انسانی است که سبب ترمیم اعصاب صدمه دیده می‌شود.
10 )
اورگلاز : دارای اثرات درمانی در بیماری آرتروز است. بسیار دیده شده است
که افراد مبتلا به آرتروز زانو که از درد زانو و محدودیت حرکتی زانوها رنج
می‌برند با چند جلسه زالو درمانی بهبودی بسیار می‌یابند. و ما این را به
کرات تجربه کرده‌ایم. زالو همچنین کاتکولامین ترشح می‌کند که روی
پایانه‌های عصبی بخصوص در پوست مانند دوپامین و سروتونین عمل می‌کند.
استیل کولین مترشحه در هیرودومدیسینالیس خیلی مهم است. روش رسمی برای سنجش
استیل کولین در بافت ، بر اساس یک روش بیولوژیک شامل قدرت انقباض قسمت پشت
زالو می‌باشد.
مواد دیگری مانند استیل کولین ، نوروترنسمیترها مواد شبه
هیستامینی با اثرات وازودیلاتوری ، Hementin ، Anti statin ، و آنزیم
مشابه PG12 ) Prostaglaindine ) که مانع فعالیت کالیکریین و فاکتورهای XI و
XII می‌شود نیز در بزاق زالو یافت می‌شود.
از پیشگامان در این زمینه می توان به شرکت گیلان لیرو اشاره کرد که در پرورش زالوی طبی مهارت بسیاری دارد و اکنون در حال صادرات به کشور های دیگر است. این شرکت با هدف ترویج پرورش این جانور مفید اقدام به برگزاری دوره های آموزش پرورش زالو نموده است و علاقه مندان می توانند با ثبت نام در دوره های آموزش پرورش زالو نسبت به راه اندازی این شغل اقدام کنند.